Ethylene oxide (EO) là một hợp chất hóa học quan trọng, có vai trò không thể thay thế trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau nhờ vào tính linh hoạt và khả năng khử trùng mạnh mẽ của nó.

Ethylene Oxide (EO) là một hợp chất hóa học mà nhiều người có thể quen thuộc.

Vậy EO chính xác là gì? Làm thế nào nó được sử dụng trong các ngành công nghiệp khác nhau? Ứng dụng và lợi ích của nó là gì? Hiểu rõ về EO là điều cần thiết để nắm bắt vai trò quan trọng của nó trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

1. Ethylene oxide là gì ?

• Ethylene oxide (Ethylen oxit), còn được gọi là Oxiran, là một hợp chất hữu cơ có công thức C₂H₄O.
• Nó là một ether mạch vòng và epoxide đơn giản nhất: một vòng ba bao gồm một nguyên tử Oxy và hai nguyên tử Carbon.
• Ethylene oxide là một chất khí không màu và dễ cháy, có mùi ngọt nhẹ.

• Nhờ có khả năng phá hủy DNA nên Ethylene Oxide được sử dụng phổ biến như một chất khử trùng hiệu quả.
• Ethylene Oxide có tính xuyên thấu tốt, thẩm thấu xuyên qua các chất liệu như giấy, nhựa, vải. Nhưng vì thế mà nó cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, đột biến gen khi tiếp xúc thường xuyên.
• Do nhiều lo ngại về vấn đề sức khỏe do Ethylene Oxide gây ra trên người, nên Cơ quan quản lý thực phẩm Mỹ và châu Âu cũng có nhiều khuyến cáo về chất này.

3. Ứng dụng và mục đích sử dụng của Ethylene Oxide

3.1. Khả năng khử trùng vượt trội của Ethylene Oxide

• EO có khả năng tiêu diệt hầu hết các loại vi sinh vật, bao gồm vi khuẩn, virus và nấm. Do đó, nó được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe, sản xuất dược phẩm và thú y để khử trùng các dụng cụ và vật liệu.
• EO cũng được dùng để khử trùng và hun trùng trong kiểm soát côn trùng và bảo quản lâu dài các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm.

3.2. Sản xuất hóa chất gia dụng và công nghiệp

• EO chủ yếu được sử dụng làm hóa chất trung gian trong sản xuất Ethylene glycol, chất tẩy rửa, chất kết dính, và nhựa PET.
• Một lượng nhỏ EO cũng được sử dụng trong các sản phẩm trừ sâu và diệt côn trùng.

3.3. Tính chất các dạng chuyển hoá từ EO

• EO có khả năng chuyển hóa thành Ethylene glycol, 2-chloroethanol và 2-bromoethanol sau khi tiếp xúc với nước, ion clorua và bromua.
• Mặc dù chưa có đủ bằng chứng về tính gây ung thư của 2-CE, các thí nghiệm đã chỉ ra khả năng gây hại gen. Theo quy định của Liên minh Châu Âu, EO được phân loại là chất gây ung thư và có tác động tiềm ẩn đến sức khỏe con người.

4. Con đường tiếp xúc với khí EO

4.1. Qua đường không khí (hít vào)

• Hít phải Ethylene Oxide là một con đường tiếp xúc chính, đặc biệt đối với công nhân làm việc trong các cơ sở sản xuất hoặc sử dụng EO.

4.2. Qua đường ăn uống (thực phẩm, đồ uống)

• EO có thể tồn tại trong thực phẩm và đồ uống đã được khử trùng bằng khí này, đặc biệt là thực phẩm chế biến sẵn và các sản phẩm cần bảo quản lâu ngày.

4.3. Tiếp xúc trực tiếp qua môi trường làm việc

• Công nhân làm việc trực tiếp với EO có nguy cơ tiếp xúc cao, mặc dù các biện pháp an toàn như hệ thống khép kín và tự động hóa cao được áp dụng để giảm thiểu rủi ro.

4.4. Tiếp xúc các con đường khác 

• Khói thuốc lá
• Sử dụng các sản phẩm được khử trùng bằng Ethylenen oxide: các sản phẩm y tế, mỹ phẩm và thực phẩm đã được khử trùng bằng EO cũng có thể là nguồn tiếp xúc.
• Đặc biệt là các thực phẩm chế biến sẵn, cần bảo quản lâu ngày hoặc không kiểm soát lượng thuốc trừ sâu và hóa chất sử dụng.

5. Biện pháp phòng ngừa

5.1. Sử dụng hệ thống khép kín và tự động hóa cao

• Do tính dễ nổ và dễ phản ứng của EO, thiết bị được sử dụng để chế biến khí này thường là các hệ thống khép kín và tự động hóa cao để giảm nguy cơ phơi nhiễm.

5.2. Kiểm soát khí thải công nghiệp 

• Dù có biện pháp phòng ngừa, công nhân và người dân sống gần các cơ sở công nghiệp vẫn có thể tiếp xúc với EO thông qua khí thải công nghiệp không được kiểm soát.

• Tóm lại, Ethylene oxide (EO) là một hóa chất quan trọng với nhiều ứng dụng đa dạng trong các ngành công nghiệp, y tế, và nông nghiệp. EO được sử dụng phổ biến để khử trùng thiết bị y tế, tiệt trùng dược phẩm, và khử trùng các sản phẩm nhạy cảm với nhiệt độ.

• Để sử dụng EO một cách an toàn và hiệu quả, người dùng cần hiểu rõ về các đặc tính của nó và tuân thủ các quy định và hướng dẫn an toàn. Đồng thời, cần có các biện pháp bảo hộ cá nhân và thiết bị an toàn phù hợp để giảm thiểu rủi ro.
• Nhìn chung, EO là một công cụ mạnh mẽ trong nhiều ứng dụng, nhưng sự cẩn trọng và hiểu biết sâu sắc về các hạn chế của nó là cần thiết để tối ưu hóa lợi ích và bảo vệ sức khỏe con người và môi trường.